İster işiniz için ister kişisel siteniz için olsun domain alırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar var.
Domain (alan adı) bir kere aldıktan sonra değiştirmek kolay bir süreç değil. O yüzden baştan doğru planlayıp alan adınızı doğru seçmeniz çok önemli.
Peki domain alırken nelere dikkat edilmeli? 500’den fazla domain satın almış biri olarak tecrübelerimi aktarıyorum.
Detaylar yazımda ama hızlı geçmek isterseniz sizin için Youtube kanalımda videom da hazır:
1. Domain uzantısı ne olmalı?
Alan adı uzantısı ne olmalı sorusu alan alı alırken dikkat edilip ilk karar verilmesi gereken sorulardandır.
Ticari veya kişisel siteler için dünyada en geçerli alan adı uzantısı .com‘dur.
Türkiye’de faaliyet gösteren bir işletme için .com.tr uzantılı siteniz de olabilir ama aynı alan adının .com’unu almamışsanız her zaman bir risk var, rakibiniz veya bambaşka amaçlı kullanılabilir.
Bir kişiye sitenizi söylediğinizde uzantısı aklında kalmamışsa ilk deneyeceği uzantı .com olacaktır. Google aramalarında uzantı ne olursa olsun arayan kişi sitenizi bulabilir ama arama yapmadan e-posta göndermeye çalışan birisinin yanlış adrese e-posta göndermemesi için .com uzantılı alan adınızın olması önemli.
İkinci tercih edebileceğiniz seçenek .net. Özellikle online iş yapıyorsanız hem kulağa hoş gelen, hem yazılımı kolay (.io gibi anlatmakla uğraşmazsınız)
Sosyal sorumluluk projesi gibi bir site açacaksanız .org alabilirsiniz. Gene amaca özel çıkmış bir çok domain uzantısı var (örneğin .istanbul), bunları da tercih edebilirsiniz ama ticari olmayan organizasyonların .org kullanabilmesi haricinde diğer domain uzantılarına yönlenmenizi pek tavsiye etmem.
Son zamanlarda .online .co .io gibi uzantılar da popüler olmaya başladı ama ne kadar tutacakları meçhul. Mesela .biz uzantısı 10 yıldan eski bir uzantı ama tutmadı bir türlü. Başka çareniz kalmadığınızda bunları da değerlendirebilirsiniz.
2. Kolay okunabilir ve yazılabilir bir domain alın
Domain alırken dikkat edilmesi gereken konulardan başında domainin yazılışı geliyor. Burada çok kolay bir kontrol sorum var:
Domaini söylediğiniz zaman herhangi bir açıklama yapmadan karşınızdaki doğru yazabiliyor mu?
Cevap “evet” ise seçtiğiniz domain kelime olarak uygundur.
Ama “arada kesme (tre) işareti var, sonunda tek değil iki o ile yazılıyor, arada bir harf düşük, v değil w ile…” gibi açıklamalar yapma zorunluluğu hissediyorsanız bu ideal bir alan adı değildir.
Bu kural bence marka seçimi için de önemli bir kontrol. Markanızın da anlaşılır olması gerekir.
Sıkıntı yaratabilecek örnek alan adları/markalar:
weezy: harf harf kodlanması gerekir. vezy, veezy, wizy, vizy, weezi daha bir çok şekilde yazılabilir.
gel-al: anlatırken “gel al ama gel ile al arasında tre var” diye anlatmanız gerekmekte.
yahoo: sonunda iki “o” olduğunu belirtmek gerekiyor.
Farkettiyseniz dünya markalarının bir çoğu bu kriterle sınıfta kalabiliyor. Eğer bir dünya markası olabilecek sermayeniz ve gücünüz varsa hiç farketmez yazdıklarımı unutabilir, istediğiniz domaini alabilirsiniz. Ama kısıtlı bütçe ile ilerleyecekseniz bütçenizi domain’inizi doğru yazdırmak için harcamanız pek verimli olmayacaktır.
3. Benzer isim ve diğer popüler uzantıları da alın
Ticari işletmeler için hem .com hem de .com.tr satın alıp asıl siteyi .com olarak kullanmalarını tavsiye ederim. Her ne kadar .com en önemlisi desem de, .com.tr uzantısını almadığınızda o ismin başkası tarafından alınıp kullanılma riski var.
Ticari işletmenin büyüklüğüne göre .net, .org gibi farklı uzantılı domainleri de almakta fayda var. Kısaca, isminizin diğer popüler uzantılarını da baştan kapatmak iyi olacaktır. Başta boş olmasına rağmen farklı uzantılarını hemen almazsanız kısa sürede bu uzantıların başkalarınca alındığını görebilirsiniz.
Kurumsal kimliğinizi korumak amacıyla markanıza yakın kelimeleri, farklı yazılış şekillerini de almak bütçeniz elveriyorsa doğru bir seçim olacaktır. Bu domainleri kullanmanıza gerek yok. Başkasının eline geçmemesi için tutmanız yeterli olacaktır.
Markanızın farklı yazılışları için alacağınız domain’lerin .com uzantılarını almanız yeterli olacaktır.
Örneğin firsaton.com domaini alırken firsat10.com, firsatonda.com gibi benzer alan adları da alınabilir.
Farklı bir ülkede de faaliyet gösteriyorsanız o ülkenin uzantılarını almakta fayda var. Örneğin İngiltere pazarına iş yapacaksanız .co.uk uzantısını da alabilirsiniz.
Kişisel, blog gibi sitelerde durum o kadar kritik değil, tek bir alan adı alabilirsiniz. Hatta çok istediğiniz bir ismin .com uzantısı yoksa .net ile de ilerleyebilirsiniz ama uzun vadeli düşünüyorsanız .com uzantılı bir marka bulmanızı tavsiye ederim.
Maliyeti artırmamak için benzer okunuş yazılışı ne kadar az olan bir alan adı seçerseniz o kadar iyi olacaktır.
4. Kullanılmış domain adlarına dikkatli yaklaşın
.net/.org’u dolu olan bir alan adının .com’unun boş olması pek mümkün değil. Böyle bir durumla karşılaşırsanız şüphe ile yaklaşın. Acaba doluydu da sonradan mı boş duruma geçti? Öyle ise, daha önce ne amaçla kullanıldığını inceleyin.
İkinci el bir domain alıyorsanız (örneğin başkasından devir alıyorsanız) aynı şekilde alan adının önceki kullanımı ve mevcut itibarını kontrol edin. Bunu archive.org sitesinden ya da eski whois kayıtlarından kontrol edebilirsiniz. Archive.org’dan kayıtların kaldırılabileceğini bilin, orada bulamadığınız site yeni demek olmayabilir.
Çok önemsenmese de domain’lerin sürekli el değiştirdiği bir ortamda bence domain alırken dikkat etmeniz gereken konuların başında domainin sicili geliyor.
Geçmişi temiz olmayan bir domain almadığınızdan emin olun. Kara listelere girmiş bir domain alırsanız arama sonuçlarında üst sıralara çıkmada işiniz zor olur. Aldığınız domain zamanında Google tarafından banlanmış bir domain bile olabilir!
5. Tescilli markalardan esinlenen domain almayın
.com uzantısını boş bulsanız bile tescilli ünlü bir markaya yakın veya okunuşu aynı olan alan adı almamalısınız. Özellikle de o marka ile aynı işi yapıyorsanız. Eninde sonunda yasal sorunlarla karşılaşırsınız.
Alan adınızın içinde ticari marka, tescilli (trademark) kelimeler geçmemeli. Ticari markalara çok yakın kelimeler de oluşturmamalısınız.
Örneğin Amazon varken e-ticaret sitenizi Zamazon, Amazot kurmanız büyük emek verdiğiniz markanızın daha büyüyemeden sıkıntı yaşamasına neden olabilir.
Google SEO danışmanlığı yapıyorsanız googleseodanisman.com gibi bir domain başta cazip gözükebilir ama içinde Google kelimesi geçtiğinden Google’un bu alan adını kapattırma hakkı olacaktır. Uzun vadeli sağlıklı bir seçim değil.
Özgün olun, markanızı başkasından kopyalamaya ihtiyacınız yok.
6. Alan adınız 12 karakter veya daha kısa olmalı
7 karakterden daha kısa bir domain bulabilirseniz harika ama bulamıyorsanız da mümkün olduğunda kısa bir domain almaya çalışın.
Alan adı uzadıkça bazı rehberlerde, arama sonuçlarında kısaltılması, yer yer alan adınızın tamamen gözükmemesi gibi sorunlarla karşılaşabilirsiniz.
Alan adı ne kadar kısaysa o kadar da profesyonel gözükür. Dünyada 10 karakterden daha uzun milyar dolarlık marka pek yok.
Kısaca 12 karakterden kısa bir alan adı bulmaya çalışın. 2 kelimeden oluşuyorsa (ilkerustuner.com) gibi 12 karakter civarına gelebilir hatta geçebilir ama olmayan bir kelimeden bir marka oluşturacaksanız 10 veya daha az karater hedefleyin.
7. Alan adı arama sonucu (SEO) odaklı mı olmalı?
Domain alırken dikkat edilmesi gerekenler üzerine yazılmış eski yazılara baktığınızda hem jenerik kelimeler önerilmekte. Örneğin kapı kolu satacaksanız kapikolu.com alın diye önerilir.
Ancak bu fikre artık katılmıyorum.
Google’un son 2-3 senede yaptığı arama algoritma değişiklikleri üzerine artık jenerik kelimelerin veya arama teriminin domain içinde geçmesi eskisi kadar önemli değil. Hatta bence hiç önemli değil. Doğru SEO çalışmasını yapamazsanız alan adınız ne kadar jenerik de olsa sizi kurtarmayacaktır.
Aksine, doğru SEO çalışması ile alan adınız ne olursa olsun arama sonuçlarında en tepeye yerleşebilirsiniz.
Bunun en güzel örneği enuygun.com:
Uçak bileti satan bir çok firma jenerik domainlere yatırım yaptı, binlerce dolara satılan alan adları duyduk.
Ama “uçak bileti al” arama teriminde doğru SEO çalışması yapan EnUygun, ucuzabilet.com, thy, biletall.com (iki “l” diye anlatmak gerekiyor, bahsettiğim tavsiye etmediğim domainlere örnek), bilet.com gibi sitelerin üzerinde yer alabiliyor.
ekran görüntüsü ekle….
Arama terimi domain içinde yer aldığında kalın harfle gösteriliyor, görsel bir avantaj belki getiriyor ama arama sonucunda sizi yukarıya taşıyan ciddi bir etmen olmayacaktır.
Jenerik kelimeler hala popüler, aynı zamanda bir prestij. Ucakbileti.com domaininden bilet satıyor olmanız size wow dedirtir ama bunun için 250 bin dolar vermeli misiniz sorusuna, bütçenize bağlı derim. 50 milyon dolarlık bir proje başlatıyorsanız neden olmasın ama sermayenizin %1’den fazlasını domain’e harcamayı faydalı bulmuyorum.
Domain için fazla harcamak yerine o bütçeyi marka bilinirliğine ve pazarlamaya ayırmanız belki de projenizin devam edebilip edemeyeceğini belirleyecek.
Tekrar milyar dolarlık markaları örnek göstereyim. Amazon.com’un ismi e-commerce.com olabilirdi. Uber’in ismi cheapride olabilirdi. İşi doğru yaptığınızda markanızın jenerik kelime olmasına gerek yok.
Domain içindeki jenerik kelimeler eskisi kadar fayda getirmiyor.
Peki arama sonucu odaklı domain nedir?
İçinde hem jenerik kelime geçiren hem de markalaşabilen kelimeler aslında çok ideal. Mümkünse içerik ile uyumlu olsun ama hiç bir anlamı olmayan bir marka da belirleyebilirsiniz.
Günün fırsatlarını derlediğin firsaton.com domanini bu şekilde seçmiştim. Hem kısa, hem içinde fırsat kelimesi geçiyor hem de toplamına baktığımızda sözlükte olmayan bir kelime, yani bir marka.
Markanızı belirlediğinizde Google’da arayın. Sonuçlara bakın. Sonuçlar kuvvetli ama sizin alanınızdan çok uzaksa belki de farklı bir marka seçmelisiniz.
Kuvvetli sonuçların olduğu bir arama sonuç listesinde jenerik bir kelime ile bile zorlanırsınız. Örneğin araba satışı yapan sitelerin, üretici markaların ve bir çok haber sitesinin listelendiği “araba” teriminde “arabam.com” domaini size tek başına ilk sıraları garantileyemeyecektir.
Sonuçlar dağınık, sıralamada kolayca üstlerine çıkabileceğiniz sonuçlarsa marka için uygun seçim olabilir.
8. Sosyal medya hesapları alabileceğiniz bir domain alın
Sosyal medyanın popülerleşmesiyle artık domain alırken dikkat etmeniz gereken bir başka alan da markanızın sosyal medya hesaplarının da müsait olup olmadığı.
Ticari firmalar için Twitter hesabının müsaitliği önemli. Markanız tescilli ise Facebook‘ta pek sorun yaşamazsınız.
Blog veya görsel üzerine bir işletmeniz varsa Instagram hesabının müsaitliğini de kontrol edin.
Yaptığınız işle alakalı farklı sosyal ağlar varsa onlara da hızlıca bakmanızı öneririm.
Eğer sosyal medya hesapları boş değilse ve gene de alan adınızı değiştirmek istemiyorsanız o zaman tüm sosyal medyada tutarlı bir isim kullanın. Örneğin markanızın sonunda “Official”, “Resmi”, “Ltd” gibi ek kelimeler getirerek tüm sosyal medyada ortak bir hesap adı kullanabilirsiniz.
9. Alan adınızı güvenilir bir yerden alın
Internette binlerce alan adı satan firma var. Hosting (sunucu) firmalarının hemen hepsi alan adı da satıyor.
Tavsiyem, alan adını, bu konuda uzmanlaşmış firmalardan birinden almanız. Özellikle hostingi aldığınız yerden almamanızı öneriyorum.
Neden mi?
Hosting rahat taşınabilir, gerektiğinde yer değiştirilebilir olmalı. Alan adınızı da aynı yerden yürütürseniz taşıma sırasında kesinti riski artabilir. Eski firmanızla hala ilişkide kalmanız gerekir.
Alan adı konusunda önerebileceğim firmalar:
Namecheap: Gayet basit şekilde alan adını alıp yönetebiliyorsunuz. SSL gibi eklentiler de ucuz.
GoDaddy: Internetin en büyük alan adı firmalarından biri. Müşteri hizmetlerine ulaşmak çok zor ama gene de popüler.
Moniker: Profesyonel firmalardan biri. Kullanımı biraz karışık ama güvenli.
10. Domain alırken dikkat etmeniz gereken en son konu nedir?
Markalaşabilecek, arama sonuçlarında avantaj getirebilecek, yazımı okunuşu rahat güzel bir domain buldunuz. Peki şimdi ne yapmalısınız?
Domainin boş olduğunu tespit ettiğinizde yapmanız gereken, alan adını hemen satın almaktır.
Nedeni var;
Domain boş mu (whois) sorguları genellikle takip ediliyor. O yüzden boş mu diye sorguladığınız bir domaini boş olarak gördüğünüzde hemen almazsanız 1-2 gün sonra almaya kalktığınızda zaten alınmış olduğunu görebilirsiniz.
İlgilenilen alan adlarını önce kapıp size pahalı satmaya çalışan iş modelleri var.
Bu yüzden, alan adınızı, alacaksanız benzer adları ve diğer uzantıları hemen alıp ardından ilgili sosyal medya hesaplarını da zaman geçirmeden açıp markanızı güvence altına almanızı öneririm.
Domain alırken dikkat etmeniz gereken noktalar konusunda umarım yardımcı olabilmişimdir. Sorularınızı aşağıdaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Yeni alan adınız şimdiden hayırlı olsun 🙂
Güzel bir makale olmuş. Domain adresi seçimi, bir web sayfasının kalitesini artırmak için uygulanması gereken en önemli kriterlerden birisidir. Domain seçerken eğer bir markanız varsa olabildiğince marka isminize ekleme yapmadan jenerik isim alınmasına gayret edilmelidir.
Sizin de dediğiniz gibi domain adresi ne kadar kısa olursa o kadar akılda kalıcı olur. Ama bazı durumlarda Google vb. arama sonuçlarında çıkabilmek adına uzun domainler tercih edilebilir.
Her zaman ilk tercih .com uzantısı olmalıdır. Güzel bir domain denk getirirseniz ilerde satmak adına alabilirsiniz 🙂 Değerleneceğini düşündüğünüz bir arsayı satın almak gibi…
Elimde hem https://www.bebeko.com.tr ve bir şekilde satın aldım http://www.bebeko.com adresleride var. Ayrıca marka tescilinide aldım. bu doğrultuda hangi alan adıyla ilerlemek en doğrusu olur. Bütün herşeyi ilk olarak aldığım com.tr üzerinden ilerledim. Daha kurumsal durduğunu düşünüyorum. İsimden dolayı hedef zaten Türkiye pazarı. Acaba sistemi bebeko.com üzerine mi çevirmek daha mantıklı arada kaldım. Bu konuda fikirlerinizi rica ediyorum.
İki alan adı arasında çok fark yok o yüzden hangisi Google’da indekslendiyse onunla ilerleyebilirsiniz. Alan adı değişimi çok hassas bir konudur, Google sıralamalarınızı etkileyebilir, hakim olmadan müdahale etmenizi tavsiye etmem.
Twitter uzantılı bir domain aldım bir sıkıntı olurmu.? Www Twitterdeneme. Com gibi
evet. Yazıyı okuduğunuzda cevabı kendiniz de bulabilirsiniz.
Merhaba İlker Bey, değerli yazınız için teşekkürler.
Alan adı ile hosting i farklı firmalardan almamızı önermişsiniz. Ancak godaddy de örneğin hosting alınca alan adı ücretsiz oluyor. Bu avantajı kaçırmış olmamıza rağmen mi ayrı almamızı önerirsiniz?
Ayrıca godaddy de bir kaç kullanıcı yorumu gördüm. Alan adlarını goddady den aldıktan sonra farklı hosting e geçmek istediklerinde problem yaşamışlar. Bununla ilgili bilginiz var mı? Firma alan adını alan müşterisinin farklı hosting kullanmasını engelleyebilir mi?
Son sorum da alan adını 2 senelik aldım. 2 senenin sonunda eğer otomatik devam ettirmeyi kapattıysam ne oluyor?
Hosting alınca alan adı ücretsiz olsa da şahsen ben hostingimi ayrı yerden almayı tercih ediyorum. Godaddy gibi büyük firmadan ikisi de alınabilir (ben gene de almıyorum) ama küçük bir firmadan (örneğin sanal/reseller satış yapan mevcut datacenterları kiralayarak hosting sağlayan bir çok küçük firma var) alan adınızı almanızı önermem.
Bahsettiğiniz godaddy sorunu ile ilgili bir bilgim yok ama sizin söylediğiniz de benim aynı yerden almama önerime destek oluyor sanki 🙂 Firma alan adını alan müşterisinin farklı hosting kullanmasını engelleyemez ama diyelim ki firmaya hosting tarafında borçlu duruma geldiniz bu durumda borcunuzu ödeyene kadar o firmadaki tüm varlıklarınıza (oradan aldıysanız alan adınız dahil) dondurma getirip başka yere taşımanıza engel olabilir. Uzun kullanıcı sözleşmelerinde bunlar detaylı yazılır ama oturup tüm bu sayfaları okumak pek pratik değil.
Alan adınızın yenilenme süresi gelip de ödemesini yapmazsanız kısa bir süre sonra alan adınızı kaybedersiniz ve satın alınabilir havuzuna geri düşer. Genelde bu şekilde önceden kullanılıp ödenmediğinden dolayı boşa düşen alan adlarını büyük firmalar topluyor ki gene bu alan adına işiniz düşerse 8-10 katına size satabilsinler.
Kısaca, eğer kaybetmek istemiyorsanız alan adınızın ödemesini zamanında yapın. Yapmayayım, boşa düşer sonra lazım olursa 3-4 ay sonra alırım diye plan yapmayın çok büyük ihtimal standart fiyata alamayacaksınız.